Alleen de zwakken vechten!

Paarden hebben een bijzonder goed vermogen om als groep te overleven. Ze leven in een kudde met daarin een leidende merrie en een leidende hengst. De merrie zorgt voor harmonie en de vindplaatsen voor voedsel en water. De hengst beschermt als er gevaar van buitenaf dreigt.

Bij paarden is het leiderschap niet gedefinieerd in termen van wie de grootste en de sterkste is. 
Het gaat er om: wie zorgt het beste, wie wordt door allen het meest vertrouwd en wie is het meest dienstbaar aan de groep om hen bij elkaar te houden en te zorgen dat de leden gezond blijven. Leiderschap wordt hier niet afgedwongen, maar gegeven.

Factoren die de rang van een bepaald dier beïnvloeden zijn geslacht, leeftijd, ervaring, gezondheid en karakter. Een paard bepaalt ten opzichte van elk ander paard dat hij tegenkomt of hij hoger of lager in rang is. Uiteindelijk is er altijd een paard dat in de onderlinge verhouding met elk ander paard als lager uit de bus komt.

De rangorde van leiders en volgers zien we niet alleen bij paarden, maar ook in menselijke organisaties. Leiderschap en volgelingenschap treden op waar er behoefte is aan sociale coördinatie.

Paarden vechten weliswaar om hun plek maar accepteren de rangorde. Ze kennen geen wraakgevoelens, hebben geen dubbele agenda’s en kunnen tevreden zijn met de allerlaagste rang. Niet elk paard is gemaakt om een hogere rang te hebben. Veel dieren zijn geboren volgers en voelen zich op hun plaats in een lagere rang. Want de hoogste in rang brengt ook de verantwoordelijkheid voor de kudde met zich mee.

Leiders en medewerkers zouden er goed aan doen de lessen van paarden ter harte te nemen. Zonder steun is een leider machteloos. Volgelingen helpen leiders door aan te geven hoe ze geleid willen worden.
Toch blijkt uit onderzoek dat veel medewerkers en leidinggevenden elkaar onvoldoende vertrouwen. En hoe hoger de druk hoe groter het wantrouwen.

Hoe kunnen we in een organisatie het vertrouwen vergroten?
Het komt er sterk op aan welk mentaal model je hebt. Als je diepere opvatting is “vertrouwen is goed, controle is beter” zullen je inspanningen om het vertrouwen te vergroten mislukken. Idealiter zien we elkaars mogelijkheden, kennen we elkaars potentieel, en voelen we ons veilig en op ons gemak bij elkaar.

Fijn als je dit artikel doorstuurt naar andere geïnteresseerden.