Talentontwikkeling is altijd een rode draad geweest in mijn werk en leven. Talent van mijzelf en talent van diegenen waar ik voor werk: individuen, teams en organisaties in de zorg, onderwijs, gemeentes en het MKB. Sinds eind jaren 80 werkzaam als coach zag ik verschillende verschuivingen optreden in de wijze waarop talent wordt ontdekt en ontwikkeld.
Al duizenden jaren kiezen mensen elkaar op basis van uiterlijke kenmerken. En ook al doen die er met het oog op evolutionaire overlevingskansen tegenwoordig niet zo veel meer toe, nog steeds baseren we vaak ons oordeel erop.
In de jaren 80 trad een verschuiving op richting intelligentie. Een cv met een lijst aan mooie opleidingen en strakke resultaten loodste je zo door een sollicitatie of acquisitieprocedure heen.
De jaren 90 gaven het begin van weer een andere fase te zien. Meer dan om IQ ging het in die tijd om competentie, ervaring en emotionele intelligentie. Banen werden gedemonteerd en opnieuw opgebouwd als verzamelingen van vaardigheden. Ik trainde en coachte medewerkers destijds in specifieke competenties. Voor leiderschapsrollen bleek emotionele intelligentie relevant.
Momenteel bevinden we ons in weer een andere fase, waarin de focus verlegd is van competentie naar potentieel. In de dynamische wereld van nu kan wat iemand vandaag succesvol maakt, morgen immers al weer waardeloos zijn. Ontwikkelingen gaan zo snel dat onmogelijk te voorspellen is welke kwaliteiten over een paar jaar nodig zijn om succes te boeken. De vraag is daarmee niet langer of je de juiste vaardigheden hebt, maar of je het in je hebt nieuwe vaardigheden te leren.
Het lastige van deze ontwikkeling is dat potentieel zich minder makkelijk laat ontdekken dan competentie. Daar komt bij dat steeds meer mensen werk willen, waarbinnen zij onafhankelijkheid en vrijheid ervaren. En ze wensen betrokken te worden bij het grotere geheel, bij hogere organisatiedoelstellingen of sociale doelen om zo een vitale bijdrage te kunnen leveren.
Dat wil niet zeggen dat IQ, ervaring, prestatie en vaardigheden er niet meer toe doen. Je talenten inzetten, je potentieel waarmaken en betrokkenheid bij het grotere geheel, dát is nodig om succesvol te kunnen blijven.
Voor veel bedrijven en organisaties betekent dit een flinke uitdaging. Maar voor organisaties die potentieel weten te onderscheiden, ontplooiingsprogramma’s creëren en medewerkers en leiders helpen het aanwezig potentieel tot ontwikkeling te brengen en 
in de praktijk te benutten, biedt de situatie ook een buitengewone kans.
Zo gezien is wederkerigheid van essentieel belang, wil potentieel tot ontwikkeling komen. Wat de organisatie van haar medewerkers wenst en verlangt, is even belangrijk als wat de medewerkers van de organisatie verwachten.
Dat betekent met elkaar en niet voor elkaar denken. De krachtigste organisaties ontstaan door samen de aanwezige diversiteit aan kennis, talent, ervaringen, betrokkenheden en emoties met elkaar te combineren. Steeds weer opnieuw.
Copyright © 2018 Marlou-Elsen Je mag mijn artikelen of delen van mijn artikelen gebruiken, mits je de volgende status als bronvermelding opneemt (Copyright © 2018 Marlou-Elsen, www.marlou-elsen.nl). Ik vind het fijn als je mij daarover informeert.
Schrijf je in voor mijn e-boek Van Keuzestress naar Keuzekunst. Dan ontvang je iedere derde dinsdag van de maand een waardevol artikel in je mailbox.