‘Mooi oud worden is niet jong blijven’ stond boven een artikel van Hedy d’Ancona in NRC van zaterdag 27 mei. De strekking van haar verhaal was dat we af moeten van de gedachte dat er zoiets als karakteristieke ouderontplooiing bestaat.
Ik onderschrijf dit volledig. Goed ouder worden is een proces waarin je steeds meer wordt wie je bent. Dat is voor ieder een uniek proces waarbij je je niet in een keurslijf laat wringen van een maatschappelijk voorgeschreven rol. Weg van de stereotyperingen.
Trudy Dehue, emeritus hoogleraar, filosoof en psycholoog, betoogt in haar laatste boek Betere mensen (2014) dat wetenschappelijk onderzoek de werkelijkheid eerder vormgeeft dan dat ze haar ontdekt. “Je ziet het op alle fronten: eerst plakt men het woord ‘stoornis’ vast aan een vorm van falen en vervolgens redeneert men dat die stoornis ‘zich uit in’ die vorm van falen. Dan lijkt een medische aanpak de enig mogelijke’.
Biomedisch onderzoek is belangrijk. Maar uiteindelijk gaat het om beeldvorming. Zien we ouder worden als ‘afwijking’ die we moeten bestrijden of hoort het bij het leven? Vrouwen die elkaar adviseren om aan botox te beginnen, plastische chirurgie. Wat doet dit met je?
Ouder worden bestrijden met fysieke ingrepen doet voorkomen alsof ouder worden een afwijking is. Ik werd ooit door een potentiële vrouwelijke opdrachtgever aangesproken op mijn ongeverfde haren en of ik wist dat het mogelijk was om mijn ogen te liften. Ook hoorde ik pas de uitspraak:”Mannen met rimpels zijn wijs, vrouwen met rimpels zijn oud.”
Een fysieke verschijning zegt op zichzelf niets over wie iemand is. Je bent niet alleen je lichaam. Harry Kuitert kwam, in navolging van Aristoteles, met de prachtige vondst om ‘mensen’ een werkwoord te noemen. Ik mens, jij menst, wij mensen.
Mensen is iets wat je doet, van nature, en ook iets waar je beter in kunt worden. Dag na dag. In iedere fase van je leven. Je te laten raken door de kwetsbaarheid en uniciteit van het menselijk bestaan.
Een citaat uit het boekje “Nog vele jaren” geschreven door Hans Korteweg:”De vitaliteit van de jeugd kan ongebreideld zijn. De wijze leert zijn vuur te beheersen, te bundelen en te richten. Hij maakt zich niet meer afhankelijk van brandstof buiten zich. Hij verliest zich niet meer in hartstochten en emoties.
Hij laat het vuur evenwel niet uitgaan. Hij voedt het met zichzelf, want hij is zelf brandstof geworden. En meer dan dat: hij is ook de oven die het vuur omvat, beteugelt en richt. Zo zet hij het kleine om in het grote en transformeert vitaliteit tot geestkracht”.
Ouderontplooiing is niet in een definitie te vangen. Daar is het veel te meerduidig voor. Door aandacht te geven aan persoonlijke verhalen krijgen abstracte definities een concreet gezicht. Steeds met de intentie de bestaande realiteit zo helder mogelijk voor het voetlicht te krijgen. Wij bestaan uit verhalen, die de neerslag zijn van eigen persoonlijke ervaringen. En die bepalen hoe jij en ik zin en betekenis geven aan het leven, steeds weer opnieuw.
Laten we elkaar steunen in plaats van elkaar onzeker te maken. Er is zoveel te ondernemen, zoveel te doen. We hebben elkaar zoveel meer te bieden dan elkaar kritische te beschouwen op ons uiterlijk. Jong en oud, wit en zwart, man en vrouw, ……Ieder wil gezien worden en heeft wat te bieden in iedere fase van het leven!
Laten we weg blijven bij de stereotyperingen, laten we mensen. Door te luisteren naar de stem van het leven die in ieder van ons resoneert. Nieuwsgierig, met een open hart en een gulle lacht op het gezicht.
Ik mens, jij menst, wij mensen.
Heb je tips en/of feedback? Ik hoor je graag.
Fijn als je dit artikel doorstuurt naar andere geïnteresseerden.
Copyright © 2017 Marlou-Elsen Je mag mijn artikelen of delen van mijn artikelen gebruiken, mits je de volgende status als bronvermelding opneemt (Copyright © 2017 Marlou-Elsen, www.marlou-elsen.nl). Ik vind het fijn als je mij daarover informeert.
Schrijf je in voor mijn e-boek Van Keuzestress naar Keuzekunst. Dan ontvang je iedere derde dinsdag van de maand een waardevol artikel in je mailbox.