Opgeleid als begeleidingskundige aan de universiteit leerde ik dat ik mijn eigen ervaringen moest thuislaten. Als wetenschapper word je geacht objectief te zijn. De meeste wetenschappers koesteren dan ook een wantrouwen jegens de individuele ervaring.
In mijn werk wil ik juist gewicht geven aan de individuele ervaring.
Het is als met het proeven en testen van wijn. Men kan mij zeggen dat een wijn goed is en daar de meest prachtige woorden voor gebruiken: verleidelijk, diep, meeslepend, intrigerend, memorabel, zuiver, karaktervol, en noem maar op.
Hier zien we de rijkdom van taal; hoe arm wordt de wereld als deze verloren gaat. Maar taal kan ook versluieren. Ik zal de wijn toch echt eerst zelf moeten proeven, alvorens ik er een oordeel over kan geven. Mijn individuele ervaring is de brug tussen de wereld van de materie (de wijn) en die van de geest (mijn oordeel). Dat kan ik niet vervangen door de overtuiging van de ander dat dit een geweldige wijn is, hoe prachtig de taal van die ander ook is.
Om een oordeel te kunnen vormen, is de eigen ervaring in dubbele zin nodig: de onmiddellijke zintuiglijke ervaring van, in bovenstaand voorbeeld, deze wijn. En de ervaring die je meedraagt, die wordt gevormd door hetgeen je in je verleden al ervaren hebt. Als jij je hele leven uitsluitend ‘chateau migraine’ hebt gedronken, zal je oordeel beperkter zijn dan wanneer je gewend bent een diversiteit aan wijnen te drinken.
Ieder van ons is een mens van vlees en bloed, met bepaalde smaken, angsten en dromen; we zijn ingebed in een traditie, een omgeving en een cultuur. Ieder van ons kan juist door die unieke ervaringen zinvolle bijdragen leveren – als we maar het juiste licht er op laten schijnen.
Introspectie en het belang van de eigen ervaring zijn iets anders dan navelstaarderij. Dat laatste wordt ook wel ‘de grote vlucht naar binnen’ genoemd, waarbij we ons afwenden van de buitenwereld. We gaan dan uit van het maakbare ik, waarbij we de ander niet nodig hebben en waardoor zelfonderzoek dreigt te verworden tot zelfgenoegzaamheid.
Juist in een tijd waarin ieder in zijn eigen filterbubbel opgesloten zit, is het delen van ervaringen essentieel – belangrijk om aandacht en ruimte te geven aan de volle breedte van ervaringen.
Ik geloof dan ook in de kracht van het bijeenbrengen van ervaringen door nabijheid, van menselijke relaties als de oerbron van kennis. Daarbij moeten we ons niet te veel laten afleiden door de meningenstorm op sociale media. En evenmin door technologen die het allemaal toch al denken te weten. Standvastigheid en zekerheid zijn nogal eens vermomde vormen van halsstarrigheid.
Juist in de ontmoeting tussen mensen met verschillende ervaringen komen mogelijkheden aan het licht, die ieder individueel niet bedenken kan. Zo verbinden we de unieke kracht van ieder individu in nieuwe gemeenschappen.
Daar ruimte voor maken betekent zoveel mogelijk verwachtingen ten aanzien van de uitkomst loslaten, de ruimte van het ‘niet weten’ binnen durven gaan met elkaar. Als we werkelijk ruimte maken, kan er een nieuwe impuls werkzaam worden.
Ruimte maken is een actief proces….het is bouwen! Het ontvangen van nieuwe impulsen vraagt om ontvankelijkheid vanuit het hart. Het vraagt bewust en intentioneel verbinden van ieders unieke individualiteit in gemeenschap. Autonoom samenwerken vraagt moed van ons. Griet op de Beecke verwoordt dit schitterend:
“Laten we durven. Laten we mensen zijn. En helemaal onszelf worden, niet wie we denken dat anderen wilden dat we waren.
Laten we moed houden, durven wankelen en redden wat er te redden valt. Ons bijvoorbeeld en mekaar. Laten we stoppen met hopen en doen wat moet gebeuren om het te doen gebeuren, en mild zijn voor wie dat nog niet kan…..
Laten we minachting koesteren voor de hopeloosheid, weten wat we waard zijn, onszelf gunnen wat we verdienen. Want dat is vaak meer dan we geneigd zijn te denken. En laten we begrijpen wat de liefde is, onthouden dat dat alles is of toch bijna. Laten we durven. Ja.”
Copyright © 2017 Marlou-Elsen Je mag mijn artikelen of delen van mijn artikelen gebruiken, mits je de volgende status als bronvermelding opneemt (Copyright © 2017 Marlou-Elsen, www.marlou-elsen.nl). Ik vind het fijn als je mij daarover informeert.
Schrijf je in voor mijn e-boek Van Keuzestress naar Keuzekunst. Dan ontvang je iedere derde dinsdag van de maand een waardevol artikel in je mailbox.